maandag 28 juli 2008

ZOMERGASTEN 2008, AFLEVERING 1: RONALD PLASTERK

Het was ooit een traditie dat Zomergasten hier besproken werd. Nou ja, traditie, het wilde wel eens ter sprake komen. De laatste jaren viel dat een beetje tegen. Vincent kijkt er nooit naar, ik zat twee jaar in het buitenland en vorig jaar miste ik het door al van zaken het eigenlijk ook. Maar! Gisterenavond was het dan zo ver. Ronald Plasterk tegenover Bas Heijne.

Om te beginnen, ik viel er pas in rond tien uur, nadat ik eerst naar de laatste aflevering van Top Gear had gekeken op de BBC (je moet toch prioriteiten stellen), maar daarna was er dan ook volle aandacht.

Het eerst dat opviel: Plasterk was oranje. Later in de uitzending was er nog sprake van een vakantie in Suriname (waar Plasterk met bijna ontroerend enthousiasme over vertelde dat hij twee seizoenen The West Wing op zijn iPod had gekeken – hij haalde het ding nog even tevoorschijn, wilde het wonder van de moderne technologie demonstreren, zei nog dat je er eigenlijk geluid bij moest hebben – maar Heijne keek er nogal verontrust naar en mompelde iets dat er nog meer fabrikanten bestonden die dat soort prut verkochten), dus ik vermoed dat als je naar Suriname gaat, je oranje terug komt. Zal te maken hebben met het koloniaal verleden.

Goed. De uitzending. Eerste fragment dat ik zag was een flard uit een documentaire over Jimmy Rosenberg, de geniale zigeunergitarist die nogal houdt van dope. Het was een mooi flard, en hoewel ik het al eerder had gezien, raakte het me enigzins. Wat me wel opviel was een interview met de vader van Jimmy na afloop van een festival waar Jimmy eigenlijk had moeten staan en die door een terugval in de narcotica daar niet toe in staat was geweest. De vader was daar nogal pissig over. Sterker, hij zei, en nu parafraseer ik, dat hij zijn zoon omdat hij niet van de middelen af kon blijven, nog minder waard vond dan een vrouw. Nóg minder waard dan een vrouw. Ik ben helemaal geen politiek-correcte zeikerd, meestal vind ik al dat feministische geneuzel vervelend, maar allemachtig, dat is een nogal brute uitspraak. Noch Plasterk noch Heijne scheen het op te merken.

Vooropgesteld, Heijne deed het stukken beter dan die houten klaas van vorig jaar, die, hoe is het bijna mogelijk, terug deed verlangen naar Zwagerman. Maar wat was hij beleefd. Wat gaf hij weinig tegenstand. Wat liet hij Plasterk eindeloos wauwelen, die soms over zijn zelf gekozen fragmenten vaak niet meer kon zeggen dat hij ze ‘leuk’ vond. Natúúrlijk, Ronald! Daarom heb je ze uitgekozen, maar iets meer motivatie is welkom.

Ik neem het Heijne nu nog niet kwalijk (eerste keer immers), maar toen hij het verzuimde om Plasterk eens stevig aan te pakken over zijn subsidiebeleid, die dat zelf aanstuurde door een oubollig maar tegelijkertijd tijdloos fragment uit Yes, Minister te vertonen, vinkte ik dat af als een gemiste kans, zeker gezien de retoriek van de minister dat het niet ‘eerlijk’ is als gewone belastingbetalers mee moeten betalen aan een zekere (elitaire) vorm van kunst. Zonder populistisch te worden, iedereen betaalt ongewild mee aan zaken waar ze nooit gebruik van zullen maken, of waar ze het per definitie niet mee eens zijn. Zo kun je door blijven gaan, zo kun je elke uitgave van de regering toetsen. Onzin.

Plasterk liet nog een stuk van een documentaire zien, waarin militairen die een cursus ‘creatief schrijven’ hadden gevolgd, hun ervaringen deelden die vervolgens door acteurs ‘nagespeeld’ werden. Iets dat schrijnende televisie had kunnen opleveren, ware het niet dat het niveau niet veel hoger lag dan een gemiddelde episode van Rescue 911. Een man kwam naar voren die iets zei als dat het het toppunt van decadentie was om jonge mannen de oorlog in te sturen en om vervolgens niet naar hun verhalen te luisteren. Zo lang ze met larmoyante muziek worden omwonden en rieken naar patriottisme lijkt het me beter om die decadentie in stand te houden. Juist daarom was het jammer dat de bijzonder geestige, goedgeschreven en betekenisvolle scènes uit Charlie Wilson’s War, die lieten zien hoe maatregelen inzake de oorlog in het Midden Oosten destastreuze en tegenstrijdige gevolgen hadden, gevolgen die nog steeds navenant zijn, zo kort werden besproken.

Al met al een weinig persoonlijke aflevering van Zomergasten, waar het rustig bleef, netjes, braaf, bijna saai soms. Volgende week Tom Holkenborg.

N.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten