Onder het mom: We Hebben Het Nu Druk En Zijn Heel De Tijd Ergens Anders, een oude recensie van een nog ouder boek.
NIELS CARELS LAS
Ik begon met stevige tegenzin aan de nieuwe roman van Dave Eggers, U Zult Versteld Staan Van Onze Beweeglijkheid. Zijn eerste boek, Een Hartverscheurend Verhaal Van Duizelingwekkende Genialiteit, vond ik bij nadere, tweede lezing, Een Pathetisch Relaas Van Plaatsvervangende Schaamte. Maar ik benijd de man. Eggers heeft een florerend tijdschrift, een eigen uitgeverij en stelt de belangen van de auteur op de eerste plaats. Daarbij is hij rijk geworden van zijn eersteling. En mensen die rijk worden van het schrijven van boeken verdienen respect, ongeacht het aard van proza dat zij de wereld in slingeren.
Maar goed, dat zogenaamde in eigen beheer uitgegeven boek, U.Z.V.S.V.O.B., is goddank geen vervolg op zijn ‘alom geprezen debuut’. Hier geen uitgesponnen voorwoord of flauwe grapjes in het colofon. Het enige merkwaardige wat direct opvalt is het onorthodoxe, in mijn ogen spuuglelijke, omslag waarop het boek meteen begint. Dat de lezer het weet, de hoofdpersoon gaat dood, maar eerst moeten er doldrieste avonturen worden meegemaakt!
Het tweede boek van Eggers draait om de jongens Will en Hand. Hun beider vriend Jack is gestorven en zij besluiten een reis rond de continenten te maken om geld te schenken aan (arme) mensen. Protagonist Will heeft $80.000 verdiend nadat zijn silhouet is gebruikt op een gloeilampenverpakking, op zich een aardig gegeven. Waarom dat geld weggegeven moet, is niet duidelijk. De reis kan slechts in een week gemaakt worden, dus dat betekent veel scènes op vliegvelden waar de helden willen weten waarheen er in hemelsnaam vliegtuigen vertrekken. Tijdens die reis voert Will in zijn hoofd onbeantwoorde gesprekken met Jack die helaas niet doen wat ze zouden moeten doen, namelijk aangrijpen. Eerder komen ze geforceerd over, neigen naar sentimenteel geneuzel en duren vaak veel te lang. In de romantekst neemt Eggers bovendien regelmatig zijn toevlucht tot visuele trucjes, wanneer hij foto’s of briefjes intergraal in de romantekst opneemt. Tja. Het stáát aardig. En het is heel leuk dat hij ‘echte’ personen opvoert (zoals Taavi Mets, een nogal sneue Estlandse drummer, die volgens een Parool-artikel werkelijk bestaat), maar wat schieten wij, de lezers, er mee op?
Erger wordt het wanneer je op den duur geen moment meer verbaast over de gang van zaken. Elk aangedaan land schijnt hetzelfde. Overal komen hoeren op de twee nobele jongens af, telkens weer die ‘inventieve’ wijzen om het geld kwijt te raken, keer op keer wordt er gezinspeeld op vreselijke gebeurtenissen in het plaatsje Oconomowoc waarbij Will in elkaar is geslagen en natuurlijk worden ze voortdurend door de politie aangehouden, ga zo maar door. Het verwordt haast tot een futloze sitcom, waar het publiek al juicht op het moment dat een personage het decor binnenstapt. Verwachtingen worden ingelost, premissen hergebruikt.
U.Z.V.S.V.O.B. is niet geheel kommer en kwel. Sommige passages zijn bijzonder mooi geschreven, geestig zelfs, maar meestal neemt de luiheid, de gemakzucht het over. Natuurlijk heeft Eggers de vertelde reis zelf gemaakt, zo niet, tjonge, wat heeft die jongen zich dan goed geïnformeerd, en wat lijkt het allemaal soepel opgeschreven, maar ontroeren, bewegen, raken, nee – dat doet zijn boek geenszins.
Dave Eggers
U Zult Versteld Staan Van Onze Beweeglijkheid
399 blz., 2002, Amsterdam, Uitgeverij Vassallucci
Oorspronkelijke titel: You Shall Know Our Velocity
Vertaling: Dirk-Jan Arensman
N.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten